Powiązane artykuły

Wampiryzm

27 października 2020

W literaturze i przekazach ludowych od wieków funkcjonuje postać, której cechą charakterystyczną są m.in. wydłużone kły, blada i matowa skóra oraz kolorowe tęczówki oczu. Wampir, bo o nim mowa, jest również nadwrażliwy na światło słoneczne. Czy pierwowzoru postaci można szukać w książkach do medycyny i stomatologii?

Otóż prawdopodobnie tak. Cechy charakterystyczne wyglądu tej fikcyjnej postaci zaczerpnięte są z objawów rzadkich chorób ogólnoustrojowych. Wcześniej nieznanych i nieopisanych. Stąd też lęk przed niespotykanym mógł być przyczyną nadania chorym demonicznych cech.

DYSPLAZJA EKTODERMALNA

Jest to choroba genetyczna. Charakteryzuje się zaburzeniem rozwoju zębów, włosów, paznokci oraz gruczołów skóry. Jej objawami są brakujące pojedyncze zęby lub całkowity brak zębów oraz zęby o nieprawidłowej budowie - najczęściej ostrym, stożkowatym kształcie przypominającym zęby wampirze. W tej chorobie występuje również częściowy lub całkowity brak owłosienia całego ciała. Ponadto chorzy cierpią na częściowy lub całkowity zanik gruczołów potowych, przez co nie pocą się i może u nich dojść do niebezpiecznego dla życia przegrzania się ciała.

Zęby stożkowate w przebiegu dysplazji ektodermalnej.

Źródło: w bibliografii

Zęby stożkowate w przebiegu dysplazji ektodermalnej.

Źródło: w bibliografii

Zęby stożkowate w przebiegu dysplazji ektodermalnej.

Źródło: w bibliografii

Dlatego jeśli stwierdzono u Ciebie wrodzony brak zębów (nawet pojedynczych) warto przed planowaną ciążą wykonać testy genetyczne w kierunku nosicielstwa wadliwego genu (zarówno u partnera jak i partnerki). U dziecka brak wyrzynających się zębów (oraz brak lub skąpe owłosienie) powyżej 15 miesiąca życia powinien stanowić sygnał do wykonania diagnostyki np. prześwietlenia RTG i konsultacji pediatrycznej.

PORFIRIA (pot. wampiryzm)

Porfiria to rzadka choroba, której przyczyną może być wada genetyczna lub czynnik zewnętrzny (np. zatrucie chemiczne). Jej efektem jest zaburzenie w produkcji hemu - składnika niezbędnego do prawidłowego wytwarzania przez nasz organizm krwi. Wyróżniamy dwa podstawowe typ tej choroby - erytropoetyczną i wątrobową. Najczęstsze objawy to: bóle brzucha, pocenie się, wymioty, bezsenność, ataki drgawek, zaburzenia psychiczne - halucynacje, depresja, rozdrażnienie i objawy paranoidalne. Porfiria diagnozowana jest często przy uczuleniu na światło słoneczne (skóra na skutek promieni UV czerwienieje i dochodzi do uszkodzenia naskórka), przy nadmiernym owłosieniu, przebarwieniu zębów i paznokci (czerwono-szare), martwicy dziąseł oraz alergii na czosnek (a dokładniej na związek w nim występujący - allicynę). I to prawdopodobnie chorzy z porfirą byli pierwowzorem dla literackiego obrazu wampira.

Bibliografia:

- Ectodermal Dysplasia Anhidrotic

Mortier K., Wackens G. Orphanet Encyclopedia, 2004

- Dracula tooth: A very rare case report of peg-shaped mandibular incisors

Devasya A., Sarpangala M. Journal of Forensic Dental Sciences, 2016, 8:3 p. 164-166 (+ fotografie)

- A challenging diagnosis for potential fatal diseases: recommendations for diagnosing acute porphyrias

Ventura P., Cappellini M.D., Biolcati G., Guida C.C., Rocchi E. ; Eur J Intern Med. 2014 Jul;25(6):497-505

- Porphyria: often discussed but too often missed

O'Malley R., Rao G., Stein P., Bandmann O. Pract Neurol. 2018 Oct;18(5):352-358

Created by BezPoprawek